چند روش نگهداری آب استخر
مشاوره رایگان
۱-کلر زني
استفاده از كلر و مشتقات آن بيش از ساير مواد مشابه در روند گندزدايي آب استخرها مورد استفاده قرار مي گيرد. اين مواد عبارت است از گاز كلرين، هيپوكلريت سديم، هيپوكلريت كلسيم يا قرص هاي تري كلروسيانوريك سديم. مقدار كلرين توصيه شده برابر ۲۸ كيلوگرم در هفته است اما اين مقدار مي تواند بر حسب شمار شناگران و هزينه پيش بيني شده تغيير نمايد. مقدار ذكر شده براي استخرهاي سرپوشيده است، براي استخرهاي روباز، به علت متلاشي شدن كلرين به وسيله نور آفتاب، ۵ تا ۱۰ بار بيشتر كلرين لازم است. اما اگر كلر و ايزو سيانورات به كار برده شود، اثر نور خورشيد بر آن كمتر است و مقدار كلرين به كار برده شده كمتر خواهد بود.
ثابت شده است كه كلر مطلوبترين ماده ضدعفوني كننده آب استخر است. اين ماده كيفيتي دارد كه براي ضد عفوني ايده آل است. كلر به باكتريهاي موجود در آب استخر حمله نموده آنها را نابود مي كند و قادر است باقيمانده معلق لازم جهت مقابله با آلودگيهاي فردي شناگران را داخل استخر ايجاد نمايد.(ميزان اين باقيمانده بايد بين ۳ تا ppm ۵ بوده و از اين حدود تجاوز نكند. افزايش بيش از حد باقيمانده معلق كلر موجب افزوني خاصيت اسيدي آب گرديده، PH آن را پايين مي آورد و باعث تحريك اعضاء مخاطي بدن مي شود، مگر اين كه PH آب كنترل گردد.)
مقدار كلر مورد نياز براي ابقاء باقيمانده معلق مطلوب در داخل استخر، بستگي به مقدار كلر لازم براي ضد عفوني كردن آب جبراني و آب و موقعيت استخر دارد(استخر سرپوشيده يا روباز).
در زمان پيك بار استحمامي در استخر، مقدار مصرف كلر بيش از بار استحمامي متوسط است. چرا كه، ميزان باكتريها و مواد ارگانيك ورودي به آب، بيشتر است. چنانچه استخر در فضاي باز باشد، تجربه نشان داده است كه تابش نيرومند انوار خورشيد موجب هدر رفتن سريع كلر باقيمانده شده و استفاده از يك دستگاه كلرزني با ظرفیت بزرگتر را ايجاب مي نمايد. دستگاه هاي كلرزني عموماً بايد در استخرهاي سرپوشيده براي دراژ حداكثر ppm 2 و در استخرهاي روباز براي دراژ حداكثرppm 4 ظرفيت داشته باشند. كلرزني معمولاً با استفاده از كلرين هاي گازي يا هيپوكلريت ها صورت مي گيرد. گرچه استعمال مستقيم گاز يا هيپوكلريت، ضد عفوني مورد لزوم را انجام مي دهد، اما روش مرجع اين است كه ابتدا كلر را در مقداري آب حل نموده وسپس محلول غليظ را به جريان آب استخر، از طریق وروديها فراهم مي آورد. لوله اي كه براي انتقال محلول كلر مورد استفاده قرار مي گيرد مي تواند یک شلنگ لاستيكي كه بخوبي تقويت شده و يا لوله اي از جنس پلي وينيل كلرايد باشد. به لحاظ اينكه كلر بعنوان يك ماده ضد عفوني كننده امتحان خود را پس داده و مورد قبول قرار گرفته است، كارخانجات سازنده روشهاي اتوماتيكي را براي وارد كردن دراژ مورد نيازجهت ابقای ميزان دقيق باقيمانده كلر در آب استخر، ابداع كرده اند.
مشاوره رایگان
۲- هيپوكلريت زنها
دستگاههاي هيپوكلريت زني عموماً يك نوع پمپ ديافراگمی يا پيستوني كوچک مي باشند كه به راحتي نگهداري و به سادگي تنظيم مي شوند. مقدار محلول را مي توان باجابجايي ديافراگم يا پيستون تنظيم نموده و و بدين ترتيب دراژ دقيقي را به داخل آب استخر تزريق كرد. محلول هيپوكلريت را مي توان در استخرهايي كه روزانه به يك پاوند كلر نياز دارند، به گونه اي اقتصادي مورد استفاده قرار داد. گرچه از دستگاههاي هيپوكلريت زني براي ظرفيت هاي بيشتر نيز مي توان استفاده كرد، اما معمولاً توصيه مي گرددكه ظرفيتهاي زياد از گاز كلرزنها استفاده نمود. بيشتر محلولهاي مورد استفاده در چنين تأسيساتي تقريباً ۱% هستند، بنابراين براي حصول دراژ بهتر مي توان به راحتي درصد مذكور را افزايش داد. اين دستگاهها را مي توان در هر جايي نصب كرده وبه ساير تجهيزات مرتبط نمود، اما در مورد فاصله افقي بين آنها بايد دقت نمود چرا كه هر چه اين فاصله بيشتر باشد افت فشار افزونتر خواهد شد.
۳– كلر مايع
چنانچه گاز كلر در داخل سيلندرهاي آهني سنگين تحت فشار قرار گيرد تبديل به مايع مي شود. معلوم شده است كه براي استخرهايي كه به بيش از يك پاوند در روز كلر نياز دارند، اين سيلندرها اقتصادي ترين شيوه تهيه كلر می باشند. اما با وجودي كه خود سيلندرها هيچ خطری ندارند، نمي توان از خطرات كلر در حالت گازی چشم پوشيد.
مطابق قوانين لازم است در جايي كه قرار است از سيلندرهای كلر استفاده شود يك اتاق مجزای كاملاً گازبندي شده براي تجهيزات كلرزنی پيش بيني شود. اين اتاق بايد به نحو مناسبي تهویه شود تا گاز كلر نشت كرده در اثر شكستن سيلندر و يا انفجار، به خارج دفع گردد. همچنين بايد در جایی بيرون از اتاق، ماسكهاي گاز در دسترس باشند. علاوه بر اين جهت كاستن از خطرات احتمالي، بايد در اتاق از كليدهاي برق و لامپهاي ضدانفجار استفاده نمود. به لحاظ بالا بودن قابليت انحلال كلر در آب، اغلب توصيه مي شود كه بر فراز سيلندرها يك آبپاش اضطراري نصب گردد. اين آبپاش بايد داراي شيری در بيرون اتاق مذكور باشد تا در زمان نشت گاز كلر بتوان با بارش آب، گاز را جذب و به سيستم فاضلاب دفع نمود.
۴- كلر ـ آمونياك
به لحاظ شرايط متغير عملياتي، ممكن است استفاده تنها از كلر براي ابقاء ميزان مطلوب باقيمانده در داخل آب استخر، كافي نباشد. به عنوان مثال، يك نوسان سريع در بار استحمامی استخر ، نگهداري يك ميزان مطلوب باقيمانده كلر در داخل آب را دشوار مي سازد. از موجب طرفي چنانچه باقيمانده كلر تحت از ميزان ppm 6/0 تجاوز نمايد تحريك چشم مي شود ممكن است كه همان ppm 6/0 نيز با هجوم ناگهاني شناگران به داخل آب، سريعاً زايل شود. جهت تثبيت ميزان باقيمانده كلر تحت بار استحمامي متغير، افزودن محلول آمونياك به آب قبل از اضافه نمودن كلر، ممكن است نتيجه مطلوبي داشته باشد. از تركيب يون كلرـ آمونياك، يون كلرامين تشكيل مي شود كه يك ضدعفوني كننده مؤثر بوده و از پايداري بيشتري برخوردار است. آمونياك زني و آزمايش مربوطه به همان شيوه كلرزني صورت مي گيرد، اما در آزمايش ميزان باقي مانده مطلوب، بايد دقت نمود. آمونياك زياد از حد مي تواند در اثر كنشهاي بيولوژيك، با اكسيژن تركيب شده و به نيترات تبديل شود كه به طور جدي صحت آزمايش اورتوتوليدين را تحت تأثير قرار مي دهد. كلر و كلرامين همچنين موجب فساد و تجزيه جلبكها مي شوند و از اين رو شمار دفعات تميز كردن ضروري كف استخر از جلبكها را كاهش مي دهند. حال بياييد به عنوان مثال، مقدار كلر مورد نياز استخري با گنجايش ۱۲۰۳۷۵ گالن و سه بار گردش كامل آب در شبانه روز را تعيين نماييم.
آزمايشات:
آب استخر بايد جهت تعيين ميزان كلر باقيمانده، از طريق آزمايش اورتوتوليدين و به منظور بررسي تغييرات مقدار كلر باقيمانده توسط يك دستگاه سنجش كه مقدار استاندارد كلر باقي مانده را با استاندارد مقايسه مي كند، مرتباً تحت آزمايش قرار گيرد. آزمايشي كه براي تعيين ميزان كلر، كلرامين و باريم باقيمانده در آب صورت مي گيرد يك آزمايش كلرومتريك استاندارد با استفاده از اورتوولين است. براي نيتراتها و همچنين عناصر تركيبي كه ممكن است در آب استخر موجود باشند نيز بايد حدود مجازي را منظور نمود.
مشاوره رایگان
۵- بروم
اين ماده به عنوان ضد عفوني كننده با موفقيت مورد استفاده قرار گرفته و داراي همان كيفيت كلر است. بروم، حتي به صورت مايع، از خاصيت خورندگي بالايي برخوردار بوده و گازهاي سنگيني آزاد مي كند كه كنترل آن را دشوار مي سازد. برم زني از طريق تزريق محلول به خط گردش آب استخر و به صورت جوشان در آب استخر، انجام مي گيرد. با توجه به اين واقعيت كه در بسياري از استخرها از بروم استفاده نمي شود، كارخانجات سازنده هيچ نوع دستگاه برم زني اتوماتيك را نمي سازند. اين امر ايجاب مي كند كه جهت تهيه محلول بروم براي تزريق به خط گردش آب، از وسايل موقتی استفاده شود.
۶– ازن
ازن گران ترين ماده برای گند زدایی استخر ازن است . اگر سيستم گندزدایی را به يك دستگاه رطوبت زدايي مجهز نموده و هوا را دوباره به جريان بياندازيم ، هزينه زياد اوليه را به سرعت مي توان بازيابي نمود. با وجودي كه ازن ماده مسموم كننده اي قويتر از كلر است ، به نظر مي رسد كه اشكالات دستگاه تنفسي و سوزش چشم ناشي از به كار گيري كلر ، در مورد ازن كمتر باشد . شايد به اين دليل است كه به علت خطرناك تر بودن آن ، احتياط های بيشتری در گزينه و نصب دستگاه ها به عمل آمده است .
استفاده از برومين و بيوسيد نيز براي گندزدایی متداول است. در اين روش برای نگهداشتن PH سيستم ( كه در اثر بكارگيری كلرين افزايش مي يابد) بين ۲/۷ و۸ ، از كربنات كلسيم استفاده مي شود.ازن برای اين كه مؤثر باشد بايد به نحو صحیحی مورد استفاده قرار گيرد و جهت حصول يك تصفيه كامل آب ، بايد به مقدار كافی مصرف شود . يك مولكول ازن به جای دو اتم، از سه اتم اكسيژن تشكيل شده كه اين سبب ناپايداری شديد آن می باشد. اين مولكول از طريق اكسيد كردن باكتريها به سمت ثبات ميل می كند . اگر اكسيژن در داخل یک ظرف مخصوص مولد حرارت و در معرض هوای آزاد تحت شارژ الكتريكي قرار گيرد ، ازن ناپايدار حاصل می شود. هوای آزاد ابتدا بايد از بخار آب عاری گردد . چرا كه بخار آب با نيتروژن ضمن شارژ الكتریکی واكنش شيميايي صورت داده و توليد اسيد می نمايد. پس از تهيه ازن، آن را بصورت محلول در آورده و به داخل آب استخر تزريق می كنند. ازن به دليل ناپايداری زياد ، يك ميكروب كش بسيار مؤثر بوده و نگهداری يك باقيمانده ثابت از آن در داخل آب استخر ، به هر شكل غير ممكن است . ازن هيچ بوی بدی نداشته و تحريك كنندگی آن نيز حداقل است.
۷– پرتو ماوراء بنفش
استفاده از پرتو ماوراء بنفش به عنوان ضدعفونی كننده ، مستلزم ساخت يك اتاقك مخصوص است كه آب تصفيه شده از آنجا به داخل استخر وارد شود . اين اتاقك در مسير لامپهای ماوراء بنفش كه پرتوهای مورد نياز برای ضد عفونی را ساطع می كنند ، قرار دارد . خواص ضد عفونی كننده اين پرتو در آب باقی نمی ماند و از اين رو تأثير آن محدود به اتاقك مذكور است. چنانچه آب گل آلود باشد، از شدت تأثير پرتو ماوراء بنفش كاسته شده و لذا خاصيت ضد عفونی كنندگی آن كاهش مي يابد. لامپهاي ماوراء بنفش گران بوده و به مراقبت زيادی نياز دارند بدون اين كه نسبت به كار و هزينه صرف شده، باقيمانده ای در آب بر جای گذارند.